HT. Thích Đỗng Tuyên HT. Thích Minh Đạt TT. Thích Thông Lý
TIỂU SỬ
HÒA THƯỢNG THÍCH ĐỖNG TUYÊN
I/ Thân Thế
Hòa thượng Thích Đỗng Tuyên (thường gọi là Hòa thượng Thích Thái Siêu) thế danh Trương Thái Siêu, Pháp danh Thị Đạt, Pháp tự Hạnh Hưng, Pháp hiệu Đỗng Tuyên, thuộc dòng Lâm Tế Chánh Tông đời thứ 42.
Hòa thượng sinh ngày 27 tháng 09 năm Ất Dậu 1945 tại làng Văn Sơn, quận Thanh Hải, tỉnh Ninh Thuận, Việt Nam. Thân phụ là cụ ông Trương Tám (có tên khác là Trương Hoàng Anh, Trương Thái Học) và thân mẫu là cụ bà Trần Thị Hữu (có tên khác là Hoa). Gia đình có 11 anh chị em, Hòa thượng là người con thứ hai trong gia đình.
Hòa thượng sinh trưởng trong gia đình gia phong giáo dục và sùng mộ Đạo Phật, nên Ngài ảnh hưởng nề nếp đó và tạo nên phong cách mô phạm sau này.
II/ Xuất Gia, Thọ Giới Và Tu Học
Nhờ túc duyên thù thắng, nên vào tháng 8 năm Đinh Dậu 1957, lúc 12 tuổi, Hòa thượng phát khởi chí nguyện xuất trần. Được sự cho phép của song thân, Ngài đến Tổ đình Sắc Tứ Thiền Lâm Tự, thôn Đắc Nhơn, quận Bửu Sơn, tỉnh Ninh Thuận, Việt Nam đảnh lễ Hòa thượng thượng Như hạ Thọ, Tự Giải Thoát, Hiệu Huyền Tân (1911-1979) làm Bổn Sư thế phát xuất gia.
Sau bốn năm tu học tại Sắc Tứ Thiền Lâm Tự, Hòa thượng đã học xong hai thời công phu, bốn quyển luật tiểu, giáo lý Phật học cơ bản, các oai nghi làm chú tiểu, tư cách hầu Thầy và nhất là sự phát Tâm Bồ Đề. Sau khi được Bổn sư và sư huynh Điển tọa Đỗng Hải duyệt xét và chấp thuận, Ngài được sư phụ cho ra Phật Học Viện Phổ Đà, tại thành phố Đà Nẵng, tỉnh Quảng Nam, nơi được thành lập vào năm 1961, do Hòa Thượng Thích Trí Hữu làm Giám viện. Thời đó, Phật Học Viện này chỉ chuyên tu, chuyên học nội điển và Anh văn.
Vào năm Nhâm Dần 1962, khi thấy Ngài hội đủ cơ duyên để lãnh thọ giới pháp xuất gia, Hòa thượng Bổn sư đã cho phép ngài được thọ giới Sa-di, trong Giới đàn do Hòa thượng Thích Tôn Thắng làm Đàn Đầu Hòa thượng.
Khoảng giữa năm Bính Ngọ 1966, Hòa thượng được nhập chúng vào Phật Học Viện Trung Phần Hải Đức, Nha Trang. Ở đây học tăng được học song song hai chương trình: Nội Điển và ngôn ngữ Hán–Anh–Pháp.
Năm Mậu Thân 1968, Ngài thọ Đại giới Tỳ-kheo tại Đại giới đàn được tổ chức ở Phật Học Viện Trung Phần Hải Đức, Nha Trang, do Đức Đệ Nhất Tăng Thống Đại Lão Hòa thượng Thích Tịnh Khiết làm Đàn Đầu Hòa thượng.
Sau khi đậu Tú Tài phần 1– ban B, năm 1970, bốn mươi tám tăng sinh, trong đó có Hòa thượng được đưa vào Phật Học Viện Giác Nguyên, Bến Vân Đồn, Quận 4, Sài Gòn, để tiếp tục học xong chương trình Trung học. Năm 1971, Hòa thượng đậu Tú Tài phần II – ban B và tốt nghiệp chương trình Trung Đẳng Phật Học.
Năm Quý Sửu 1973, toàn bộ tăng sinh ở Phật Học Viện Giác Nguyên được đưa qua Tu Viện Quảng Hương Già Lam, trên đường Lê Quang Định, quận Gò Vấp, Sài Gòn, do Hòa Thượng Thích Trí Thủ khai sơn. Hòa thượng cư trú tại đây ròng rã 23 năm vừa học, vừa làm Phật sự, trong những hoàn cảnh khó khăn của đất nước thời bấy giờ.
Từ năm 1980 đến năm 1984, Hòa thượng đã làm quản chúng và tham dự lớp học Cao cấp Phật Học tại Tu Viện Quảng Hương Già Lam do Hòa thượng Thích Trí Thủ làm Giám Viện; chư Hòa thượng Thích Minh Châu, Thích Huyền Quang, Thích Đỗng Minh, Thích Tuệ Sỹ, Thích Chơn Thiện, các Giáo sư Trí Siêu Lê Mạnh Thát và Giáo sư Nguyên Hồng Lý Kim Hoa làm Giáo thọ.
Từ năm 1993 đến 1997, Hòa thượng đã giảng dạy cho Tăng Ni sinh khóa III của Học Viện Phật giáo Việt Nam tại cơ sở cũ của Đại Học Vạn Hạnh trên đường Võ Duy Nghi, Phú Nhuận, Sài Gòn.
Duyên lành đã đến, năm 1997 Hòa thượng được đi du học Ấn Độ theo phong trào Tăng Ni Học Viện Vạn Hạnh, dưới sự lãnh đạo của Hòa thượng Thích Minh Châu. Trong sáu năm liền bên xứ Phật, Hòa thượng học chuyên ngành ngôn ngữ Pali, Sanskrit và Luật tạng tại Đại học Delhi và Đại học Magadha.
Đến năm 2002, Hòa thượng tốt nghiệp Tiến Sĩ tại Đại học Magadha, Ấn Độ với Luận án “A Comparative Study of The Bhikkhu Pātimokkha of The Principal Buddhist Schools” (So Sánh Tỳ-kheo Giới của Các Trường Phái Chính Phật Giáo).
III/ Hành Đạo
Sau khi tốt nghiệp Tiến Sĩ, Hòa thượng trở về Việt Nam giúp việc giáo dục cho Tăng Ni và Phật tử. Năm sau, Đại Học Maha Prajna, Thái Lan mời Hòa thượng sang dạy môn Phật học.
Cuối năm Quý Mùi 2003, Hòa thượng được Hòa thượng Thích Nguyên Đạt, cựu học tăng Quảng Hương Già Lam, viện chủ Tu Viện Liễu Quán và trú trì Chùa Bảo Tịnh, bảo lãnh sang Hoa Kỳ để giảng dạy cho Tăng Ni tại Tu Viện Liễu Quán, San Diego, California.
Khi Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Hoa Kỳ thành lập vào năm 2008, Hòa thượng đã được Đại Hội Khoáng Đại Thành Lập Giáo Hội cung thỉnh đảm nhận chức vụ Tổng Vụ Trưởng Tổng Vụ Hoằng Pháp. Rồi các nhiệm kỳ kế tiếp Hòa thượng được thỉnh cử vào chức vụ Tổng Vụ Trưởng Tổng Vụ Giáo Dục cho đến ngày viên tịch.
Hòa thượng cũng là một trong những vị giáo phẩm đã đóng góp xứng đáng công sức cho việc phát triển Giáo Hội, mà cụ thể là Hòa thượng đã làm Trưởng Ban Tổ Chức các khóa An Cư Kiết Hạ, Đại Hội thường niên và khoáng đại của GHPGVNTNHK. Đồng thời Hòa thượng cũng đã làm Trưởng Ban Tổ Chức các Khóa Tu Học Phật Pháp Bắc Mỹ trong nhiều năm qua.
Hòa thượng cũng đã đặc biệt quan tâm đến việc xây dựng và phát triển Phật Giáo tại miền Đông và Đông Bắc Hoa Kỳ qua việc trực tiếp hoặc gián tiếp khuyến tấn chư Tăng, Ni tại nhiều tiểu bang miền Đông Hoa Kỳ tổ chức các khóa An Cư Kiết Hạ, các Đại Lễ Phật Đản để đưa Phật Giáo Việt Nam vào sinh hoạt của quần chúng Mỹ.
Noi gương Thầy Tổ, Hòa thượng đã nỗ lực kiến tạo Tăng Già-lam để làm chỗ sinh hoạt tu học Phật Pháp cho quần chúng Phật tử. Cụ thể là Hòa thượng đã kiến lập Tinh Xá Thiền Lâm tại thành phố Winchester, California; Khai sơn Chùa Đại Bảo Trang Nghiêm tại thành phố Hayward, Lãnh đạo tinh thần Niệm Phật Đường Fremont tại Bắc California; và cùng với Hòa thượng Thích Nguyên Siêu thành lập Chùa Phật Bảo tại thành phố Philadelphia, tiểu bang Pennsylvania, Hoa Kỳ. Đồng thời, Hòa thượng được cung thỉnh làm cố vấn Chùa Tường Vân tại New Jersey, Chùa Ưu Đàm tại Las Vegas, đạo tràng Kiều Đàm Di tại Santa Ana, và đạo tràng Khánh An tại San Jose.
Ngoài ra, Hòa thượng còn được tứ chúng mời đi thuyết pháp và hướng dẫn tu học khắp Hoa Kỳ, từ hội Phật Học Đuốc Tuệ ở Nam California cho đến các đạo tràng ở Miền Đông nước Mỹ. Không những thế, Hòa thượng còn được thỉnh đi giảng dạy tại nhiều khóa tu học ở Âu Châu, Canada, v.v…
Vào năm 2021, khi Hoà thượng Thích Tuệ Sỹ, vị Bỉnh pháp của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất, kêu gọi thành lập Hội Đồng Hoằng Pháp thuộc GHPGVNTN, Hòa thượng Thích Đỗng Tuyên được cung thỉnh vào cương vị Trưởng Ban Ban Truyền Bá Giáo Lý của Hội Đồng Hoằng Pháp. Ngài cũng đã triệu tập nhiều phiên họp và đề cử, thành lập các ban Truyền Bá Giáo Lý cấp quốc gia và mời HT Thích Trường Sanh làm trưởng ban đặc trách ở Úc Châu/Tân Tây Lan, HT Thích Bổn Đạt ở Canada, HT Thích Tâm Huệ ở Châu Âu, và TT. Thích Thiện Duyên ở Hoa Kỳ đảm trách các chương trình chia sẻ Phật pháp online thuộc Hội Đồng Hoằng Pháp, GHPGVNTN. Ngoài ra, Ngài cũng được cung thỉnh vào cương vị Ủy viên Ủy Ban Phiên Dịch trong Hội Đồng Phiên Dịch Tam Tạng Lâm Thời thuộc Viện Tăng Thống Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất.
Hòa thượng cũng đã không bỏ mất thì giờ quý báu để sáng tác, phiên dịch các tác phẩm như:
– Phật Thuyết Kinh Diệt Tội Trường Thọ và Thần Chú Bảo Hộ Hài Nhi,
– Vô Biên Pháp Lạc (do Lotus Media xuất bản năm 2021),
– Văn phạm Pàli,
– Phật Thi Kệ.
Ngoài những dịch phẩm trên, Hòa thượng còn biên soạn nhiều bài nghiên cứu, thường lấy tên Không Trú, những bài giảng dạy khắp nơi trên thế giới nhất là qua hệ thống online vào những năm gần đây.
Với thâm tình pháp lữ của Quảng Hương Già Lam và trong tinh thần Giải Hạnh tương ứng, Hòa thượng đã tham dự và chung cùng sinh hoạt trong tình huynh đệ mật thiết. Bao nhiêu Phật sự của Thân hữu Già Lam, Ngài cũng không từ nan, một lòng muốn chia sẻ và nuôi dưỡng hàng hậu học.
Ngoài ra, Hòa thượng cũng đã dạy dỗ, che chở và thương yêu tổ chức Gia Đình Phật Tử Việt Nam, nhất là các Ban Hướng Dẫn và đơn vị GĐPT tại Bắc California. Ngài cũng đã giảng dạy cho Huynh trưởng các cấp, các khóa tu học: Kiên Trì Định Lực và các trại Huấn luyện của tổ chức GĐPT. Ngài cũng là Cố Vấn Giáo Hạnh cho đơn vị GĐPT Chánh Đức những năm trước khi viên tịch.
IV. Viên Tịch
Trước một ngày viên tịch, Hòa thượng đã sinh hoạt lễ Bố Tát hằng tháng của Cộng Đồng Phật Giáo Bắc California. Vào ngày Hòa thượng tịch, Ngài vẫn còn sinh hoạt Phật sự, phân phát thức ăn cho những người vô gia cư. Trưa về Chùa Đại Bảo Trang Nghiêm thọ trai, sau đó vào buổi chiều Ngài đã an tường xả bỏ báo thân khoảng 6 giờ chiều ngày 20 tháng 3 năm 2022 (nhằm ngày 18 tháng 2 năm Nhâm Dần) tại Chùa Đại Bảo Trang Nghiêm, thành phố Hayward, tiểu bang California, Hoa Kỳ, thế thọ 78 tuổi, lạp thọ 54.
Hòa thượng Tân Viên Tịch là vị cao tăng trong chốn Thiền Môn của Phật Giáo Việt Nam. Với sở học bác lãm và kiến thức Phật học uyên thâm, với hạnh khiêm cung, kham nhẫn, và tận tụy phục vụ đạo pháp và Giáo Hội, Hòa thượng ra đi là mất mát rất lớn trong lòng môn đồ pháp quyến và để lại khoảng trống khó có thể bù đắp đối với Tăng, Ni và Phật tử mọi giới trong và ngoài nước.
Đức Thế Tôn đã từng dạy:
“Chư hành vô thường,
Thị sanh diệt pháp,
Sanh diệt diệt dĩ,
Tịch diệt vi lạc.”
Ngưỡng nguyện Giác linh Hòa thượng Cao đăng Phật quốc, và sớm hồi nhập Ta bà để tiếp tục hoàn thành thệ nguyện hoằng dương chánh pháp, tiếp độ quần sanh.
Nam Mô Tân Viên Tịch, Từ Lâm Tế Chánh Tông tứ thập nhị thế, Đại Bảo Trang Nghiêm đường thượng khai sơn trú trì, Huý thượng Thị hạ Đạt, Tự Hạnh Hưng, Hiệu Đỗng Tuyên Giác linh Hòa thượng liên tòa chứng giám.
Phật lịch 2565, dương lịch 2022
Môn đồ pháp quyến phụng soạn.
