Ý NGHĨA Bồ Tát Địa Tạng
I. Danh hiệu Bồ Tát Địa Tạng
II. Hạnh nguyện nhập thế cứu độ chúng sinh muôn loài
III. Biểu tượng và hình tướng
IV. Tu tập và hành trì
V. Ứng dụng và thực hành Phật Pháp vào trong đời sống hằng ngày
Khó thay được làm người
Khó thay gặp được Như Lai
Khó thay nghe diệu Pháp
Khó thay kết duyên Tăng Đoàn
Nơi nào, chúng ta tu học, hiểu, thực hành, và ứng dụng Phật Pháp vào trong đời sống hằng ngày, thì nơi đó chúng ta chắc chắn sẽ đạt được an lạc.
Trong truyền thống Phật giáo Đại thừa, Địa Tạng Bồ Tát là một vị rất phổ và nổi tiếng ở các nước Việt Nam, Trung Hoa, Nhật Bản, Đại Hàn,Tây Tạng, v.vv…
I. Danh hiệu Bồ Tát Địa Tạng
Trước tiên, chúng ta tìm hiểu hai cụm từ Bồ Tát Địa Tạng
Bồ Tát trong tiếng Phạm là Bodhisattva; Bodhi có nghĩa là tỉnh thức và giác ngộ. Sattva có nghĩa con người đã giác ngộ và đã tỉnh thức. Chúng ta là những chúng sinh đang giác ngộ và đang tỉnh thức.
Địa Tạng tiếng Phạm là Ksitigarbha:
Kṣiti (क्षितिः): có nghĩa là “đất, mặt đất, nền tảng vững chắc, rắn chắc, bền vững, sự kiên định, v, vv…
Garbha (गर्भः): nghĩa là nơi chứa đựng, thai tạng, bào thai, kho báu bên trong, tiềm năng sâu kín, ôm ấp, bao dung, trùm khắp, phổ quát, v.vv…
Đất có nghĩa là sự kiên định, bền vững, bền chắc, có khả năng nuôi dưỡng , ôm ấp muôn loài.
Tạng là kho tàng, là trí tuệ vô lượng, công đức vô lượng, hạnh nguyện vô lượng của Bồ Tát.
Vậy, Kṣitigarbha nghĩa là “Kho tàng của đất, kho tàng của tâm, biểu trưng cho sức chịu đựng, kiên trì, bao dung, ôm áp, phổ quát, trùm khắp, dung chứa vô tận như đất mẹ.
Kṣitigarbha không chỉ là tên riêng của vị Bồ Tát, mà còn là biểu tượng cho: Tâm từ bi bao la, kiên nhẫn vô hạn, bao dung vô hạn, và trí tuệ sâu dày, có khả năng dung chứa và cứu độ tất cả chúng sinh.
Đất tượng trưng cho tâm; tạng tượng trưng cho sự chứa đựng của tâm, kho báu của tâm có khả năng chứa đựng tất cả các loại hạt giống tốt và hạt giống xấu khác nhau. Bồ Tát Địa Tạng có đủ tất cả các hạnh nguyện từ bi, bao dung, rộng lớn.
Về nghĩa đen lẫn nghĩa bóng, Địa tạng có nghĩa sự bao dung, sự dung chứa của đất có khả năng trùm khắp tất cả chúng sinh muôn loài, không phân biệt sạch dơ, tốt xấu, màu da, chủng tộc, v.vv…
Nguyện học hạnh của Đất
Ôm áp vô số vật
Bao dung rộng lượng thay
Nâng đỡ thế gian này.
Cũng vậy, tu tập hạnh nguyện của Bồ Tát Địa Tạng, chúng ta thực tập theo hạnh cứu độ chúng sinh của Bồ Tát. Chúng ta biết rằng:
> Nếu không tu tập hoặc tu tập Phật Pháp không giỏi, thì mảnh đất tâm của chúng ta có khả năng chứa dựng mọi hạt giống xấu và hạt giống bất thiện.
< Nếu tu tập Phật Pháp giỏi, thì mảnh đất tâm của chúng ta chứa đầy các hạnh giống thiện lành và tốt đẹp.
Tâm là đất gieo hạt
Mọi hạt giống gieo đầy
Tâm địa cũng chính là
Toàn thể hạt giống ấy.
II. Hạnh nguyện nhập thế cứu độ chúng sinh muôn loài
Bồ Tát Địa Tạng có hạnh nguyện rất lớn, từ bi cứu độ chúng sinh muôn loài qua câu nói rất phổ biến như sau:
Chúng sanh độ tận phương chứng Bồ đề. Địa ngục vị không thệ bất thành Phật.
Khi địa ngục chưa trống, chúng sinh trong địa ngục chưa hết, con nguyện chưa thành Phật; khi chúng sinh được cứu độ hết rồi, con mới chứng quả Bồ-đề và thành Phật. Hoặc là, trước tiên, con phát nguyện cứu độ tất cả chúng sanh, rồi sau đó, con mới chứng đạt giác ngộ; nếu có một chúng sanh nào còn trong địa ngục, thì con nguyện chưa thành Phật.
Đây là lời hạnh nguyện lớn, từ bi lớn của Bồ tát Địa Tạng. Ngài thường gọi là vị Phật trong địa ngục có tâm nguyện lớn cứu độ chúng sinh đang đau khổ trong đời.
Hoặc trong làng mạc hoặc trên núi đồi
Hoặc trong thung lũng hoặc trong rừng sâu
Bất cứ nơi nào vị Bồ Tát trú
Chúng sinh ở nơi đó vui và an lạc biết bao.
Như bông hoa tươi đẹp
Có sắc lại có hương
Cũng vậy, người đệ tử Phật có tu hành thì có kết quả an lạc và hạnh phúc ngay giờ và ở đây trong cuộc sống hiện tại.
Hương trong các loài hoa
Không ngược bay chiều gió,
Nhưng hương người đức hạnh
Ngược gió khắp tung bay
Chỉ có bậc chân nhân
Tỏa sáng khắp phương trời.
Chỉ có bậc Bồ Tát
Có khả năng cứu độ chúng sinh muôn loài.
Thật vậy,
Bồ Tát đi vào đời
Như hoa nở khắp nơi
Trang nghiêm và tự tại
Làm an lạc cuộc đời.
III. Biểu tượng và hình tướng
Hình tượng Bồ Tát Địa Tạng, chúng ta thường thấy mặc áo ca-sa, tay trái cầm “tích trượng” (gậy mở cửa ngục), tay phải cầm “viên minh châu” (ngọc sáng) để soi sáng mọi nơi chốn và cứu độ chúng sinh trong địa ngục, hay nói rõ hơn là chúng sinh còn đang đau khổ trong đời. Dùng ảnh sáng từ bi và trí tuệ đi vào đời để cứu độ chúng sinh đang đau khổ. Những chúng sinh không hiểu Phật Pháp, không biết Phật Pháp làm những việc phi pháp như:
1. Giết người hại vật
2. Lấy của không cho
3. Sông tà hạnh và ngoại tình
4. Nói dối, nói sai sự thật, nói không đúng với chánh Pháp
5. Sử dụng các chất say, các chất cồn, các chất narcotics, kể cả các việc hút thuốc lá, các trò chơi game trực tuyến mang bạo động và hận thù, và đặc biệt là sử dụng xì ke, ma túy, các chất độc tố này có khả năng làm hại thân tâm, làm mất giống trí tuệ, v.vv…
Là những vị Bồ Tát, chúng ta ý thức không làm những việc phi pháp như:
1. Giết người hại vật
2. Lấy của không cho
3. Sông tà hạnh và ngoại tình
4. Nói dối, nói sai sự thật, nói không đúng với chánh Pháp
5. Sử dụng các chất say, các chất cồn, các chất narcotics, kể cả các việc hút thuốc lá, các trò chơi game trực tuyến mang bạo động và hận thù, và đặc biệt là sử dụng xì ke, ma túy, các chất độc tố này có khả năng làm hại thân tâm, làm mất giống trí tuệ, v.vv…
Là những vị Bồ Tát, chúng ta ý thức không làm những việc phi pháp và những điều bất thiện đề cập bên trên. Chúng ta ý thức là những việc thiện Pháp như:
1. Thực tập và nuôi dưỡng tâm từ bi tới mọi người và mọi loài
Trong điều đạo đức nhất, Đức Phật dạy, học mình không tự giết mình, hoặc không thấý người giết chúng sinh, hoặc không bảo người khác giết chúng sinh, hoặc không thấy người giết chúng sinh mà mình vui mừng theo. Nội dung lời dạy này chứa đựng từ bi, trí tuệ, và hòa bình. Những ai thực tập và ứng dụng Phật Pháp vào trong đời sống hằng ngày có khả năng cứu độ chúng sinh muôn loài.
2. Phát tâm bố thí cúng dường và hộ trì Tam Bảo
Khi làm Phật sự để tạo công đức lành, hoan hỷ ở chặn đầu, hoan hỷ ở chặn giữa, và hoan hỷ ở chặn cuối. Siêng năng ở chặn đầu, siên năng ở chặn giữa, và siêng năng ở chặn cuối, trọn vẹn trong ba thời thì phước đức và trí tuệ của chúng ta tạo tác càng thêm tăng trưởng.
3. Sống chung thủy, xây dựng hạnh phúc
Là những vị Bồ Tát cư sĩ ở đời, khi sống ở đời, chúng ta nuôi dưỡng và sống đời sống gương mẫu cho gia đình, cho cháu con, và cho cả xã hội.
4. Tạo niềm tin và uy tín cho số đông
Là những vị Bồ Tát, chúng ta ý thức nói sự thật đúng với chánh Pháp, phù hợp với nhân quả. Lời nói không mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau. Đức Phật dạy,
Nói lỗi người thì dễ
Nói lỗi mình không dễ tí nào.
Người nào nói lỗi của người khác
Như sàng trấu trong gió
Như nhổ nước bọc lên trời
Như ngậm máu phun người, thì miệng mình dơ trước.
Như cầm lửa trong tay, thì tay mình nóng trước.
Những ai che giấu lỗi lầm của mình, nói lỗi của người khác, thì sớm hay muộn gì, mọi người đều phát hiện lỗ làm của mình rất nhanh. (Pháp Cú 252)
> Những ai không tu tập, khi đeo túi trước mặt, nhưng họ không nhìn thấy túi đeo trước mặt, ngược lại, họ luôn thấy túi đeo sau lưng. Nhưng những ai tu tập giỏi, luôn nhìn thấy túi đeo trước mặt của mình rất rõ.
> Một tờ giấy trắng bị dính một chấm đen, người không tu tập thì thường thấy chấm đen, trong khi người có tu tập nhận diện và chuyển hóa, họ luôn thấy màu trắng rõ hơn thấy đớm đen.
5. Giữ tinh thần khỏe mạnh và sáng suốt cho thân tâm
Là những vị Bồ Tát, chúng ta không uống các chất xay, không sử dụng các chất xì ke ma túy. Thân tâm của chúng ta sáng suốt và tuệ giác chúng ta phát sinh. Thực vậy, hình ảnh Bồ Tát Địa Tạng chúng ta thấy thường cầm tích trượng (gậy báu) để mở cửa dịa ngục, tay kia cầm viên minh châu soi sáng chốn tối tăm, thế gian u tối, chúng sinh trôi nỗi trong sinh tử luân hồi.
Ngài nhắc nhở người học Phật, nghe Pháp, thực hành, và ứng dụng chánh Pháp phát nguyện gieo nhân lành, tạo công đức, nuôi dững tâm từ bi rộng lớn để cứu giúp muôn loài.
Những ai học theo hạnh nguyện của Bồ Tát, phát tâm làm việc Phật sự không cần ai biết, chỉ mình biết, chư thiên biết, Phật biết mà thôi. Trong bài thực tập thi kệ hằng ngày có bài thơ Quét Đất Già Lam rất ý nghĩa như sau.
Cần tảo già lam địa
Thời thời phước huệ sanh
Tuy vô tân khách chí,
Diệc hữu thánh nhân hành.
Siêng năng quét dọn đất Chùa
Phước Đức trí tuệ bốn mùa nở hoa
Mặc dầu chẳng khách lại qua
Người siêng dọn dẹp đó là thánh nhân.
IV. Ý nghĩa tu tập và hành trì
Đại nguyện: Học hạnh kiên trì, bền bỉ trong việc giúp người, không lùi bước trước khó khăn.
Đại bi: Nuôi dưỡng lòng từ bi vô hạn, phát nguyện cứu độ chúng sinh đang đau khổ trong địa ngục, trong đời sống, và trong thế gian này.
Đại trí: Dùng trí tuệ soi đường, dùng trí tuệ phá tan si mê, tà kiến, tà tư duy, tà ngữ, tà nghiệp, tà mạng, tà tinh tấn, tà niệm, và tà định, giúp chúng sinh tu tập Phật Pháp để thoát khỏ si mê, phiền não, và vô minh trong đời.
V. Ứng dụng và thực hành Phật Pháp vào trong đời sống hằng ngày
1. Tri ơn Tam Bảo,
2. Tri ơn Thầy tổ,
3. Tri ơn Cha Mẹ
4. Tri ơn đàn na tín thí
5. Tri ơn Quốc gia và các anh hùng dân tộc
6. Tri ơn vạn loại chúng sinh muôn loài.
Tóm lại, học và thực hành theo hạnh nguyện của Bồ Tát Địa Tạng Bồ Tát, chúng ta siêng năng tin tấn không mệt mỏi, phát tâm và phát nguyện cứu khổ không mệt mỏi, nuôi dưỡng và phát tâm từ bi, trí tuệ kiên định và vững mạnh không mệt mõi để cứu độ chúng sinh đều được an vui, hòa bình, và hạnh phúc ngay tại thế gian nay.
1. Giết người hại vật
2. Lấy của không cho
3. Sông tà hạnh và ngoại tình
4. Nói dối, nói sai sự thật, nói không đúng với chánh Pháp
5. Sử dụng các chất say, các chất cồn, các chất narcotics, kể cả các việc hút thuốc lá, các trò chơi game trực tuyến mang bạo động và hận thù, và đặc biệt là sử dụng xì ke, ma túy, các chất độc tố này có khả năng làm hại thân tâm, làm mất giống trí tuệ, v.vv…
Là những vị Bồ Tát, chúng ta ý thức không làm những việc phi pháp và những điều bất thiện đề cập bên trên. Chúng ta ý thức là những việc thiện Pháp như:
1. Thực tập và nuôi dưỡng tâm từ bi tới mọi người và mọi loài
Trong điều đạo đức nhất, Đức Phật dạy, học mình không tự giết mình, hoặc không thấý người giết chúng sinh, hoặc không bảo người khác giết chúng sinh, hoặc không thấy người giết chúng sinh mà mình vui mừng theo. Nội dung lời dạy này chứa đựng từ bi, trí tuệ, và hòa bình. Những ai thực tập và ứng dụng Phật Pháp vào trong đời sống hằng ngày có khả năng cứu độ chúng sinh muôn loài.
2. Phát tâm bố thí cúng dường và hộ trì Tam Bảo
Khi làm Phật sự để tạo công đức lành, hoan hỷ ở chặn đầu, hoan hỷ ở chặn giữa, và hoan hỷ ở chặn cuối. Siêng năng ở chặn đầu, siên năng ở chặn giữa, và siêng năng ở chặn cuối, trọn vẹn trong ba thời thì phước đức và trí tuệ của chúng ta tạo tác càng thêm tăng trưởng.
3. Sống chung thủy, xây dựng hạnh phúc
Là những vị Bồ Tát cư sĩ ở đời, khi sống ở đời, chúng ta nuôi dưỡng và sống đời sống gương mẫu cho gia đình, cho cháu con, và cho cả xã hội.
4. Tạo niềm tin và uy tín cho số đông
Là những vị Bồ Tát, chúng ta ý thức nói sự thật đúng với chánh Pháp, phù hợp với nhân quả. Lời nói không mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau. Đức Phật dạy,
Nói lỗi người thì dễ
Nói lỗi mình không dễ tí nào.
Người nào nói lỗi của người khác
Như sàng trấu trong gió
Như nhổ nước bọc lên trời
Như ngậm máu phun người, thì miệng mình dơ trước.
Như cầm lửa trong tay, thì tay mình nóng trước.
Những ai che giấu lỗi lầm của mình, nói lỗi của người khác, thì sớm hay muộn gì, mọi người đều phát hiện lỗ làm của mình rất nhanh. (Pháp Cú 252)
> Những ai không tu tập, khi đeo túi trước mặt, nhưng họ không nhìn thấy túi đeo trước mặt, ngược lại, họ luôn thấy túi đeo sau lưng. Nhưng những ai tu tập giỏi, luôn nhìn thấy túi đeo trước mặt của mình rất rõ.
> Một tờ giấy trắng bị dính một chấm đen, người không tu tập thì thường thấy chấm đen, trong khi người có tu tập nhận diện và chuyển hóa, họ luôn thấy màu trắng rõ hơn thấy đớm đen.
5. Giữ tinh thần khỏe mạnh và sáng suốt cho thân tâm
Là những vị Bồ Tát, chúng ta không uống các chất xay, không sử dụng các chất xì ke ma túy. Thân tâm của chúng ta sáng suốt và tuệ giác chúng ta phát sinh. Thực vậy, hình ảnh Bồ Tát Địa Tạng chúng ta thấy thường cầm tích trượng (gậy báu) để mở cửa dịa ngục, tay kia cầm viên minh châu soi sáng chốn tối tăm, thế gian u tối, chúng sinh trôi nỗi trong sinh tử luân hồi.
Ngài nhắc nhở người học Phật, nghe Pháp, thực hành, và ứng dụng chánh Pháp phát nguyện gieo nhân lành, tạo công đức, nuôi dững tâm từ bi rộng lớn để cứu giúp muôn loài.
Những ai học theo hạnh nguyện của Bồ Tát, phát tâm làm việc Phật sự không cần ai biết, chỉ mình biết, chư thiên biết, Phật biết mà thôi. Trong bài thực tập thi kệ hằng ngày có bài thơ Quét Đất Già Lam rất ý nghĩa như sau.
Cần tảo già lam địa
Thời thời phước huệ sanh
Tuy vô tân khách chí,
Diệc hữu thánh nhân hành.
Siêng năng quét dọn đất Chùa
Phước Đức trí tuệ bốn mùa nở hoa
Mặc dầu chẳng khách lại qua
Người siêng dọn dẹp đó là thánh nhân.
IV. Ý nghĩa tu tập và hành trì
Đại nguyện: Học hạnh kiên trì, bền bỉ trong việc giúp người, không lùi bước trước khó khăn.
Đại bi: Nuôi dưỡng lòng từ bi vô hạn, phát nguyện cứu độ chúng sinh đang đau khổ trong địa ngục, trong đời sống, và trong thế gian này.
Đại trí: Dùng trí tuệ soi đường, dùng trí tuệ phá tan si mê, tà kiến, tà tư duy, tà ngữ, tà nghiệp, tà mạng, tà tinh tấn, tà niệm, và tà định, giúp chúng sinh tu tập Phật Pháp để thoát khỏ si mê, phiền não, và vô minh trong đời.
V. Ứng dụng và thực hành Phật Pháp vào trong đời sống hằng ngày
1. Tri ơn Tam Bảo,
2. Tri ơn Thầy tổ,
3. Tri ơn Cha Mẹ
4. Tri ơn đàn na tín thí
5. Tri ơn Quốc gia và các anh hùng dân tộc
6. Tri ơn vạn loại chúng sinh muôn loài.
Tóm lại, học và thực hành theo hạnh nguyện của Bồ Tát Địa Tạng Bồ Tát, chúng ta siêng năng tin tấn không mệt mỏi, phát tâm và phát nguyện cứu khổ không mệt mỏi, nuôi dưỡng và phát tâm từ bi, trí tuệ kiên định và vững mạnh không mệt mõi để cứu độ chúng sinh đều được an vui, hòa bình, và hạnh phúc ngay tại thế gian nay.
Facebook Comments Box
